Behemoth

Początki działalności zespołu

W 1991 roku w Gdańsku 14-letni Adam Darski „Holocausto” i 15-letni Adam Muraszko „Sodomizer”, zainspirowani ówczesną Drugą Falą black metalu założyli swój zespół, który nazwali „Baphomet”, jednak po roku zmienili go na „Behemoth” i pod tą nazwą grupa istnieje do dziś. W tym czasie Darski zmienił swój pseudonim na „Nergal”, a Muraszko na „Baal Ravenlock”. Pierwsze nagrania i występy chłopcy realizowali własnym sumptem, w wynajętych salach szkolnych i innych, z pomocą innych muzyków - w nagraniu pierwszego demo „Endless Damnation” (1992) pomagał im Adam "Desecrator" Malinowski. Do 2014 roku ukazały się jeszcze trzy dema zespołu: „The Return of the Northern Moon”, „Thy Winter Kingdom” i „...from the Pagan Vastlands”. Z początku Behemoth grał głównie w stylu black metal, jednak później ewoluował także w stronę pagan metalu i black metalu. Teksty utworów to – według tradycji stylu – obracają się wokół tematyki antychrześcijańskiej, pogańskiej, satanistycznej i okultystycznej.

Płyty Behemotha – albumy studyjne

W 1995 roku ukazał się pierwszy minialbum „And the Forests Dream Eternally” oraz pierwszy album studyjny zespołu Behemoth „Sventevith (Storming Near the Baltic)”. Trzecia płyta, „Grom”, która została wydana rok później nakładem wytwórni niemieckiej, zawierała dwa utwory po polsku, choć polska edycja ukazała się dopiero w 2003 roku. W nagraniu płyty uczestniczył Leszek "Les" Dzięgielewski (gitara basowa), który później, wraz z Baalem odszedł z zespołu, aby założyć własną grupę. Miejsce Adama Muraszko zajął w Behemocie Zbigniew "Inferno" Promiński. Kolejne albumy Behemotha to „Pandemonic Incantations” (1998), „Satanica” (1999), „Thelema.6” (2000) i „Zos Kia Cultus (Here and Beyond)” (2002), który zajął 8. miejsce w Plebiscycie Metal Hammer 2002. Kolejna płyta, „Demigod”, zdobyła nagrodę Metal Storm Awards 2004 i została nominowana do Fryderyków, a album „The Apostasy” (2007) także był nominowany do Fryderyka 2008 w kategorii Album roku – rock/metal i został wybrany najlepszą płytą roku w Plebiscycie rockmetal.pl 2007. Płyta „Evangelion” zdobyła w końcu nagrodę Fryderyka 2010 w kategorii Album Roku Heavy Metal, a także Metal Storm Awards 2009 w kategorii Best Death Metal Album. Kolejne lata przyniosły albumy „The Satanist” (2014) i „I Loved You at Your Darkest” (2018). Dwunasta płyta Behemotha to „Opvs Contra Natvram” (2022).

Behemoth i kontrowersje wokół Nergala

Zespół Behemoth to nie tylko wielki sukces artystyczny i komercyjny w świecie black i death metalu. Równolegle do budowania kariery międzynarodowej, Behemoth i Adam Darski zdobywali w Polsce popularność także z innych powodów. Związek Nergala z Dorotą „Dodą” Rabczewską sprawił, że muzykiem zainteresowały się popularne media i portale plotkarskie. Zbiegło się to w czasie z jego chorobą nowotworową, a doniesienia medialne o leczeniu Darskiego przyczyniły się do popularyzacji dawstwa szpiku w Polsce. Od 2008 roku przez kilka lat toczyły się procesy sądowe przeciw Adamowi Darskiemu z pozwu posła Ryszarda Nowaka pod zarzutem „obrazy uczuć religijnych”, z powodu show, jakie towarzyszyło koncertom Behemotha, a które obejmowało m.in. podarcie Biblii czy podpalenie krzyża. To z kolei było przyczynkiem do ogólnopolskiej dyskusji o wolności słowa, granic ekspresji artystycznej i rozdziale państwa i kościoła. Przeciw koncertom Behemotha odbywały się różne protesty osób, które widziały w black metalu zagrożenie duchowe i moralne. Wszystkie te wydarzenia jednak nie odebrały zespołowi fanów, a wręcz zwiększyły jego popularność. Nergal jest zapraszany do programów telewizyjnych i gazet. W 2012 roku ukazały się też dwie książki o Behemocie i jego liderze. Historia zespołu do 2011 roku jest opisana w książce Łukasza Dunaja pt. „Konkwistadorzy diabła”, a biografia Adama Darskiego ukazała się w formie książkowej pod tytułem „Spowiedź heretyka. Sacrum Profanum” nakładem wydawnictwa G+J Gruner+Jahr Polska.