Herbata ziołowa Marka: dary natury

Odpowiedź na to pytanie jest trudna, tyle jest rodzajów herbat ziołowych, ile ziół! Za herbatę ziołową uważamy każdy napar z liści, korzeni, nasion lub pędów roślin innych niż krzew herbaciany, czyli Camelia sinensis, ten bowiem nazywamy po prostu herbatą.

Można jednak pokusić się o wydzielenie różnych rodzajów herbat ziołowych. Po pierwsze – herbaty ziołowe mogą być sprzedawane luzem, czyli „sypane” i ekspresowe, czyli do zaparzania w torebkach.

Po drugie - herbaty ziołowe z kofeiną i bezkofeinowe. Kofeinę zawiera np. ostrokrzew paragwajski, czyli yerba mate, a także herbatki z guaraną. Większość innych roślin stosowanych na popularne herbaty ziołowe – np. rooibos, rumianek, mięta, melisa, czystek itd. – nie zawiera kofeiny. Innym kryterium może być podział na zioła lecznicze i spożywcze herbaty ziołowe. Zioła przeznaczone na napary lecznicze są hodowane w kontrolowanych warunkach, a każda partia jest badana na zawartość składników aktywnych, olejków eterycznych itp. Są także odpowiednio opisane na opakowaniach. Natomiast zioła przeznaczone na herbatki sprzedawane jako środki spożywcze lub suplementy diety nie muszą spełniać takich wymagań.

Kobiety w ciąży i karmiące powinny zachować dużą ostrożność przy wyborze herbat ziołowych, ponieważ większość ziół, a szczególnie mieszanek ma niewiadomy wpływ na rozwój płodu. Warto przyjąć zasadę, że w tym czasie nie należy stosować żadnych ziół – nawet tych kupionych w sklepie spożywczym - bez konsultacji ze specjalistą. Najlepiej poradzić się lekarza prowadzącego ciążę, dietetyka lub doświadczonej położnej, ponieważ wiele zależy od indywidualnego stanu zdrowia.

Herbatki ziołowe uważane za bezpieczne dla kobiet w ciąży to m.in.: herbatka z mięty, dzikiej róży, herbatka rooibos i herbatka z imbiru. Imbir jest naturalnym środkiem łagodzącym poranne mdłości występujące w pierwszym trymestrze ciąży. Niektóre źródła podają, że melisa i rumianek są bezpieczne do picia w ciąży, jednak według innych źródeł mogą zaszkodzić, szczególnie spożywane w dużych ilościach (np. rumianek może wywołać skurcze macicy). Warto więc zachować umiar i ostrożność, szczególnie, jeśli przebieg ciąży nie jest idealny.

Natomiast zdecydowanie nie należy pić naparu z szałwii, piołunu czy wrotyczu, ponieważ zawierają one toksyczny tujon. Należy też unikać np. herbaty z malwy, ruty czy krwawnika, ponieważ są mogą mieć działanie poronne.

Popularne herbaty ziołowe są uważane za napoje nawadniające, dobre do gaszenia pragnienia. Ewentualne działanie odwadniające mogą mieć spożywane w nadmiarze herbatki ziołowe o działaniu moczopędnym, np. herbatka z pokrzywy, mniszka lekarskiego czy pietruszki. Także picie dużych ilości yerba mate może działać moczopędnie, ze względu na zawartość kofeiny. Jednak w większości herbata ziołowa nie odwadnia. Ostudzona herbatka z rumianku, mięty czy melisy jest świetnym, odświeżającym napojem na upały.

Większość herbat ziołowych parzy się w zwyczajny sposób – odmierzoną ilość suszu lub torebkę ekspresową należy zalać wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem przez kilka lub kilkanaście minut.

Zdarzają się jednak wyjątki. Na przykład yerba mate parzy się wodą o niższej temperaturze – około 75°C i pije przez specjalną rurkę z sitkiem na końcu, czyli bombillę. W razie wątpliwości należy przeczytać instrukcję na opakowaniu, ponieważ wszyscy producenci powinni podawać dokładny przepis parzenia konkretnej herbaty ziołowej.