Spis treści:
- Regulacja przerzutek w rowerze – jak ustawić przerzutki w rowerze?
- Regulacja przedniej przerzutki – przygotowanie
- Regulacja przerzutki tylnej – przygotowanie
- Jak ustawić przerzutki w rowerze? – potrzebne narzędzia
Regulacja przerzutek w rowerze – jak ustawić przerzutki w rowerze?
Regulacja przerzutek w rowerze to jedna z podstawowych czynności serwisowych, którą powinno się wykonywać zawsze wtedy, gdy zauważymy, że działają one nieprawidłowo. Problem ze zmianą na wyższy lub niższy bieg, ocierający lub spadający łańcuch to tylko niektóre z problemów, jakie mogą pojawić się podczas jazdy. Źle ustawione przerzutki nie tylko znacząco obniżą komfort oraz efektywność pedałowania, ale w dłuższej perspektywie mogą również doprowadzić do zbyt wczesnego zużycia napędu. Z tego względu, dobrze wiedzieć, jak wyregulować przerzutki. Dzięki temu zaoszczędzimy czas i pieniądze oraz będziemy mieli satysfakcję z samodzielnie wykonanej pracy.
Regulacja przedniej przerzutki – przygotowanie
Regulacja przedniej przerzutki to dosyć prosta czynność, która przy odrobinie wprawy nie powinna zająć dłużej niż 10 minut. Najważniejsze, aby przed przystąpieniem do pracy odpowiednio się przygotować. Należy również sprawdzić, czy przyczyną nieprawidłowego działania jest zwykłe rozregulowanie napędu, czy może jest ono spowodowane innymi czynnikami w postaci zabrudzenia poszczególnych komponentów lub uszkodzenia mechanicznego.
Dlatego, aby regulacja przerzutki przedniej była efektywna, bezwzględnie należy zweryfikować:
- wysokość wózka przerzutki rowerowej względem tarczy – po wrzuceniu przerzutki na największą tarczę, dolna krawędź wózka powinna znajdować się w odległości 1-3 mm od zębów największej tarczy;
- kąt wózka przerzutki – wózek przerzutki musi być ustawiony równolegle do tarcz mechanizmu korbowego;
- stan pancerza – nie może być zabrudzony, skorodowany czy postrzępiony;
- stan linki – korozja, brud czy rozwarstwienie (postrzępienie) uniemożliwią prawidłową regulację przerzutki;
- uszkodzenia mechaniczne – wygięty lub krzywy wózek przerzutki, zagięty lub przyciśnięty pancerz, postrzępiona lub pogięta linka z pewnością udaremnią próby właściwego ustawienia przerzutki.
Cały proces ogranicza się do kręcenia dwiema umieszczonymi na korpusie przerzutki śrubkami, oznaczonymi literami L i H, oraz śrubką baryłkową znajdującą się bezpośrednio przy manetce lub umieszczoną na pancerzu linki. Wspomniane śrubki L i H odpowiadają za zakres pracy wózka przerzutki, czyli określają, jak daleko może ona się wychylić w stronę ramy i na zewnątrz. Śrubka baryłkowa natomiast służy do tzw. mikroregulacji, czyli pozwala ustawić precyzję zmiany przełożeń.
Regulacja przedniej przerzutki krok po kroku
- Zaczynamy od ustawienia tylnej przerzutki na największej koronce kasety i przedniej na najmniejszej tarczy mechanizmu korbowego.
- Odkręcamy linkę przerzutki od wózka, a następnie śrubką L operujemy w taki sposób, aby zewnętrzna strona prowadnicy przerzutki znajdowała się w odległości ok. 0,5 mm od łańcucha. W praktyce, podczas kręcenia korbą, wózek przerzutki powinien znajdować się możliwie blisko łańcucha, jednocześnie o niego nie ocierając.
- Następnie należy maksymalnie wkręcić śrubkę baryłkową znajdującą się przy dźwigni zmiany przełożeń lub na pancerzu, a potem wykręcić ją o 2-3 obroty. Dzięki temu późniejsza mikroregulacja będzie dużo łatwiejsza.
- Kolejnym krokiem jest przykręcenie linki przerzutki. Podczas tej czynności upewnijmy się jednak, że jest ona możliwe mocno naprężona, a pancerz prawidłowo ułożony na swoim miejscu.
- Następnie, na tylnej kasecie zrzucamy przełożenie na najmniejszą koronkę, a przednią przerzutkę ustawiamy na największej zębatce.
- Mając tak ułożony napęd, za pomocą śrubki H ustawiamy zakres pracy wózka w taki sposób, aby swoją wewnętrzną stroną był możliwie blisko łańcucha, jednocześnie o niego nie ocierając. Oczywiście nie możemy dopuścić do sytuacji, gdy po wrzuceniu na największą zębatkę, łańcuch będzie spadał na jej zewnętrzną stronę. W efekcie, kręcąc korbą, powinien on ładnie i cicho pracować na największym przełożeniu.
- Na koniec sprawdzamy, czy wszystko działa prawidłowo. W tym celu, kręcąc korbą, należy zaobserwować, czy przednie przełożenia wchodzą zgodnie z oczekiwaniami.
- Jeśli nadal zauważamy problem związany z wrzuceniem cięższego przełożenia (na większą zębatkę), wówczas należy delikatnie wykręcić śrubę baryłkową, odpowiadającą za stopień naprężenia linki. W sytuacji, gdy przerzutka niechętnie zrzuca przełożenie na niższą tarczę, śrubę baryłkową należy delikatnie wkręcić, tym samym luzując naprężenie linki.
Po wykonaniu wszystkich czynności nie pozostaje nic innego jak jazda próbna, podczas której sprawdzimy działanie przerzutek w każdej konfiguracji. Trzeba jednak wiedzieć, że w napędach w systemie z dwoma lub trzema blatami z przodu, jazda na tzw. przekosach zawsze będzie powodowała ocieranie łańcucha o wózek przedniej przerzutki. Dlatego ustawianie napędu np. na najmniejszej zębatce z przodu i największej koronce z tyłu lub największej z przodu i najmniejszej z tyłu jest niedopuszczalne.
Regulacja przerzutki tylnej – przygotowanie
Regulacja przerzutki tylnej jest podobna do sposobu regulacji przerzutki przedniej. Jednak zanim przystąpimy do czynności serwisowych, tu także powinniśmy sprawdzić kilka elementów, które mogą wpływać na działanie napędu:
- stan pancerza – nie może być zabrudzony, skorodowany czy postrzępiony;
- stan linki – korozja, brud czy rozwarstwienie (postrzępienie) uniemożliwią prawidłową regulację przerzutki;
- hak przerzutki – musi być prosty i dokręcony. Nawet najmniejsze jego wykrzywienie czy luz mogą wpływać na kulturę pracy napędu;
- kaseta – nie może być luźna;
- uszkodzenia mechaniczne – wygięty lub krzywy wózek przerzutki, zagięty lub przyciśnięty pancerz, postrzępiona lub pogięta linka udaremnią próby właściwego ustawienia przerzutki.
Regulacja przerzutki tylnej krok po kroku
Tu podobnie jak w przypadku przerzutki przedniej, podczas regulacji będziemy posługiwali się śrubkami ograniczającymi zakres pracy wózka przerzutki, oznaczonymi literami H i L, a także śrubami baryłkowymi. Dodatkowo na wózku przerzutki znajduje się kolejna śruba odpowiadająca za ustawienie odległości kółek przerzutki od kasety.
- Regulacja tylnej przerzutki powinna rozpocząć się od ustawienia jej na najmniejszej koronce z tyłu oraz wrzuceniu największego przełożenia z przodu.
- Pozostawiając napęd w takiej konfiguracji, wkręcamy śruby baryłkowe do oporu, aby następnie wykręcić je o ok. 2-3 obroty.
- Kolejną czynnością jest odkręcenie linki od przerzutki. W efekcie wózek przerzutki ustawi się w możliwie najniższej pozycji. W tym ułożeniu napęd powinien cicho pracować na najmniejszej zębatce. Jeśli tak nie jest i podczas kręcenia łańcuch spada na zewnątrz kasety, hałasuje lub próbuje wskoczyć na większą koronkę, wówczas za pomocą śruby L ustawiamy wózek tak, by prawidłowo układał się na najmniejszym trybie.
- Mając ustawiony dolny zakres przerzutki, przechodzimy do ustawienia jej górnego zakresu. W pierwszej kolejności, za pośrednictwem przedniej przerzutki, ustawiamy łańcuch na najmniejszej zębatce z przodu, a następnie symulując pracę tylnego wózka przerzutki, ręcznie przesuwamy go tak, aby łańcuch wszedł na największy tryb kasety.
- W tym przypadku, analogicznie do dolnego zakresu, regulacja przerzutki tylnej powinna polegać na takim ustawieniu wózka, aby napęd pracował cicho na największej koronce. Do tego wykorzystujemy śrubę oznaczoną literką H, która ogranicza wychył przerzutki w stronę koła, jednocześnie uniemożliwiając spadnięcie łańcucha pomiędzy kasetę a szprychy.
- Mając pewność, że oba zakresy ustawione są prawidłowo, możemy przykręcić linkę przerzutki, dbając o to, aby była ona możliwie mocno naciągnięta.
- Przy okazji ustawienia przerzutki na największej zębatce kasety, należy sprawdzić odległość wózka od zębów największej koronki. W przypadku kaset o rozpiętości 11-36 i mniejszych powinna ona wynosić ok. 5-6 mm, natomiast przy 11-40 i większych, ok. 8-9 mm. Przy napędach 12-rzędowych Shimano na wózku znajduje się specjalna podziałka wskazująca jego prawidłowe ułożenie. W 12-rzędowych napędach SRAM do tego celu wykorzystuje się specjalne przymiary.
Po regulacji przerzutki tylnej należy sprawdzić, czy prawidłowo zmienia przełożenia. Jeśli podczas pracy występują problemy z wrzuceniem lżejszego biegu, wówczas należy delikatnie wykręcić śrubę baryłkową. W odwrotnej sytuacji, gdy napęd nie chce zredukować przełożenia, baryłkę należy delikatnie wkręcić.
Jak ustawić przerzutki w rowerze? – potrzebne narzędzia
Regulacja przerzutek w rowerze jest prostą czynnością, z którą powinien poradzić sobie każdy, kto wcześniej pozna zasadę działania obu mechanizmów. Do przeprowadzenia czynności serwisowych nie potrzeba także specjalistycznych narzędzi. Klasyczny wkrętak czy klucz imbusowy (ampulowy) w zupełności wystarczą.
Pewnym utrudnieniem może być konieczność wykorzystania stojaka serwisowego, który ułatwia cały proces. Warto, chociaż na chwilę podwiesić rower na prowizorycznym stojaku, który pozwoli na swobodną regulację przerzutek. Nie polecamy ustawiania napędu w rowerze postawionym w odwrotnej pozycji. Ułożenie go do góry kołami, w chwili, gdy nie dysponujemy stojakiem, może sprawić, że efekt będzie niezadowalający.
Regulacja przerzutek nie jest skomplikowana, a sam proces ogranicza się do kręcenia kilkoma śrubkami. To czynność, którą każdy jest w stanie wykonać we własnym zakresie, bez konieczności angażowania serwisów czy mechaników rowerowych.
Więcej rowerowych poradników znajdziesz w dziale Rowery i akcesoria.
Zdjęcie okładkowe: Shutterstock
Komentarze (0)