Warto nie tylko reagować na problemy nastolatków i odpowiadać na ich pytania, lecz także działać wcześniej – może jeszcze zanim dziecko zderzy się z daną tematyką w rozmowach rówieśniczych, a trudności i zawirowań doświadczy na własnej skórze.

Autorki poradników z serii „Self-care” Zielonej Sowy to oddane tej sprawie psycholożki. Ich celem jest podzielenie się wiedzą i dotarcie do dzieci w odpowiednim momencie, by przygotować je na nadchodzący okres dojrzewania i uczynić z niego czas piękny i produktywny. Dlatego seria książek dla dzieci przeznaczona jest (w zależności od tytułu) już dla czytelników od 9. roku życia - choć ostateczną decyzję należy pozostawić do indywidualnego rozstrzygnięcia rodzica/opiekuna, który obserwuje, kiedy dziecko zbliża się do takich tematów, pytań i przeżyć. W serii „Self-care” ukazały się też pobudzające do refleksji tematyczne książki aktywnościowe „Pozytywnik” i „Dziennik wdzięczności” Agnieszki Matz.

Posługiwanie się radami i przemyśleniami autorek może pomóc zmienić nastawienie nastolatka (i rodzica) do dojrzewania, zobaczyć w nim nie pełną niepokojów i trudności walkę, lecz odkrywanie siebie i swojego stosunku do świata, trudnego wprawdzie, ale pięknego i w gruncie rzeczy możliwego do ogarnięcia. By to osiągnąć, autorki proponują rozmowy – pokazują, że o sprawach intymnych i trudnych można i należy rozmawiać – z rodzicem, psychologiem szkolnym, kimś komu się ufa.

Mimo powagi tematów i merytorycznego ich ujęcia forma poradników pozostaje przystępna, dostosowana do gustów i świata młodego odbiorcy. Wypełniają je ilustracje, kolory. Treść niektórych części ujęta jest w ramy podróży/przygody, np. poradnik dla chłopców mówi o okresie dojrzewania jako o podróży kosmicznej.

 

Ksiązki o dorastaniu

Seria, zapoczątkowana przez tytuły „Zbuduj pewność siebie” Magdaleny Giers oraz przewodnik po dojrzewaniu dla dziewcząt „Pozytywne dojrzewanie” Izy Maliszewskiej, poszerza się w tym roku o następujące pozycje:

 

  • „Dojrzewanie, ja, emocje. Przewodnik dla chłopców”, Iza Maliszewska, wiek 9+

Z chłopcami o emocjach i dojrzewaniu mówi się niekiedy jeszcze mniej niż z ich rówieśniczkami. To błąd! Przewodnik Izy Maliszewskiej porusza wiele, przede wszystkim związanych z biologią i cielesnością, tematów dojrzewania u chłopców w sposób jasny, prosty, bez niedomówień. Znajdziemy w nim nie tylko opisy narządów płciowych i rozwoju chłopców oraz dziewczynek, lecz także przygotowanie na nowe wrażenia – pociąg seksualny, napięcia, zakochanie – z którymi wkrótce przyjdzie się nastolatkowi mierzyć.

Książka o dojrzewaniu chłopców

Książka bez przemilczeń omawia również tak stabuizowane tematy, jak masturbacja (której szkodliwości zaprzecza) czy środki antykoncepcyjne (których stosowanie uzasadnia, niektóre wyjaśnia). Będzie więc dobrym wyborem dla rodziców, którzy chcą taką świadomość seksualną w chłopcu zaszczepić.

Dojrzewanie, ja, emocje. Przewodnik dla chłopców pasje-baner Dojrzewanie, ja, emocje. Przewodnik dla chłopców Iza Maliszewska sprawdź  

  • „Poradnik randkowania”, Julia Gaj, Klaudia Harańczuk, wiek 12+

Tu duet psycholożek proponuje systematyczny przewodnik po temacie początków relacji romantycznych i związków. Wśród omówionych tematów znajdziemy zauroczenie, różne orientacje, trudy zerwania, rozmowy z rodziną (i stawianie granic, by zachować swoją prywatność), randkowanie online itd. Co cenne, autorki nie ograniczają się do ogólnych porad, ale nazywają konkretne sytuacje, proponują nawet sformułowania, których użyć można w czasie trudnych czy ważnych rozmów.

Poradnik randkowania dla nastolatków

Proponują dalsze poszukiwania w tym temacie, a czytelnikom, którzy nie mają kogo o to zapytać – podpowiadają konkretne kierunki i kontakty. Może być to świetny wstęp do odpowiedzialnego randkowania.

Poradnik randkowania pasje-baner Poradnik randkowania Julia Gaj, Klaudia Harańczuk sprawdź  

  • „Emocjonalny chaos. Jak uważnie i z troską ogarnąć nastoletnie życie”, Aleksandra Salwa, wiek 9+

I wreszcie – czas na omówienie rozwoju emocjonalnego, który może być jednym z największych wyzwań, już niekoniecznie w kontekście relacji lub seksualności. Autorka, psycholożka mająca doświadczenie w pracy z nastolatkami, mówi konkretnie i przekazuje kawał solidnej psychologicznej wiedzy. Mówi o przyczynach, objawach zjawisk, a także proponuje rozwiązania.

Książka o zmieniających się emocjach nastolaktów

Porusza tematy depresji, zaburzeń odżywiania, samouszkodzeń, lęków i zmartwień, uzależnień.

Emocjonalny chaos pasje-baner Emocjonalny chaos Aleksandra Salwa sprawdź  

W ostatniej części poradnika skupia się na tym, kiedy nie należy już zostawać z problemem sam na sam, kiedy konieczne jest zwrócenie się o pomoc. Choć dziś zwiększa się popularność świadomej pracy z naszą psychiką, dla dziecka nie jest to jeszcze oczywiste. Wielu problemów i całkiem samodzielnych, losowych poszukiwań może ono uniknąć, jeśli odpowiednio wcześnie wprowadzimy je w tę rzeczywistość.

Tekst i ilustracje: mat. wydawnictwa Zielona Sowa

Więcej artykułów o książkach dla dzieci znajdziesz w dziale Pasje Dziecka.