Bolek i Lolek – bajka, z którą wszyscy dorastaliśmy!

Ten duet małych łobuziaków zna chyba każdy, kto nastawiał telewizyjny odbiornik o 19.00 zanim wkroczył w nasze życie internet. Co najmniej dwa pokolenia mieszkańców i mieszkanek Polski od lat 60. XX wieku śledziło przygody Bolka i Lolka – dwóch nierozłącznych przyjaciół z podwórka – na srebrnym ekranie i w licznych książkach.

Autor: Materiały wydawnictwa Znak

Z czasem do tej paczki dołączyła w pełnym wymiarze dziewczynka – rezolutna Tosia, a kultowi bohaterowie naszych najmłodszych lat ożyli na nowo w opowiadaniach z serii „Rosnę z Bolkiem i Lolkiem”, skierowanych do dzieci w wieku przedszkolnym.

Klasyczne postaci wymyślone przez Władysława Nehrebeckiego narysowała tu na nowo Zofia Brzeska, a kolejne przygody dopisały im pierwszoligowe autorki książek dla dzieci: Joanna Olech, Justyna Bednarek i Liliana Fabisińska. Mamy tu jednak nie tylko same historie, ale przede wszystkim stojące za nimi, ważne dla współczesnych rodziców i dzisiejszej wizji wychowywania dzieci wartości: empatię i umiejętność słuchania, asertywność czy samodzielność.

Patrząc na ten projekt powrotu do kultowej bajki, nie sposób nie wrócić na chwilę do prapoczątków Bolka i Lolka. No bo skąd wziął się właściwie fenomen tej ponadczasowej PRL-owskiej kreskówki?

Bajka Bolek i Lolek – kiedy powstała?

Mało kto wie, co przeszedł w życiu pomysłodawca i inicjator telewizyjnego Bolka i Lolka, Władysław Nehrebecki (1923-1978). Dzieciństwo w sierocińcu, przymusowe roboty w czasie okupacji – nie są to doświadczenia, których moglibyśmy komukolwiek zazdrościć, i nie pozostają też najczęściej bez wpływu na dalsze życie.

Z imionami Bolka i Lolka zetknął się Nehrebecki po raz pierwszy w… kinie, podczas seansu zatytułowanego tak filmu Michała Waszyńskiego z 1936 roku. Już wtedy rozwijał swoje niezwykłe zdolności plastyczne w licznych, raczej zapomnianych dziś komiksach czy w dopiero co powstającej w Polsce telewizji. Nehrebecki był w tamtym czasie reżyserem świetnie znanego cyklu Porwanie Baltazara Gąbki na motywach książek Stanisława Pagaczewskiego czy scenarzystą serialu Miś Kudłatek.

Można powiedzieć, że kreskówkowy Bolek i Lolek symbolicznie przywrócił autorowi dzieciństwo – tworząc przy okazji archetyp szczęśliwego dzieciństwa dla milionów Polaków i Polek.

Postaci dwóch najbliższych sobie kumpli (tutaj na pewno kogoś z Was zaskoczymy – Bolek i Lolek to nie bracia!) pojawiły się po raz pierwszy w telewizorach w 1962 roku, opatrzone charakterystyczną czołówką Studia Rysunków Filmowych w Bielsku-Białej. W ich przygodach zawarł Nehrebecki motywy ze swoich ulubionych przygodówek oraz historie wzięte z życia własnych dzieci.

Bohaterami ponad 150 powstałych odcinków serialu byli Bolek i Lolek, a od lat 70. dodana na prośbę odbiorców dziewczynka – Tola. Sława kreskówki szybko przekroczyła granice ubogiego, komunistycznego kraju, docierając nawet do Iranu, w którym Bolek i Lolek był jedną z nielicznych zachodnich bajek dla dzieci puszczanych w telewizji.

Bajka Bolek i Lolek – nowa odsłona!

W serii „Rosnę z Bolkiem i Lolkiem” autorki biorą na warsztat najważniejsze potrzeby rozwojowe dzieci w wieku od 3 do 5 lat. Tak, dalej mamy tu sprytnego prowodyra zabaw Bolka i nieco bardziej nieśmiałego, za to bardzo uzdolnionego Lolka (ciekawostka: wiedzieliście, że pierwotnie miało być na odwrót i to wyższy chłopak miał być Lolkiem?). Mamy Tosię, która najlepiej w całej paczce umie liczyć i jeździć na hulajnodze. Mamy wszystkie te zwyczajne, podwórkowe zabawy, za które pokochaliśmy kreskówkę i które z tak wielką łatwością trafiają do serc kolejnych pokoleń. Ale ukryte sedno tych historii zawarte jest gdzie indziej – w przekonującym i nienarzucającym się, edukacyjnym przekazie.

Opowiadanie Joanny Olech („Bajka o wychodzeniu z tarapatów”) uczy na przykładzie poszukiwania zaginionego skarbu w wielkim kopcu kreta, czym jest odwaga i współpraca w wymagających skupienia chwilach. Tylko trochę straszny pirat John Kanaka w opowiadaniu Justyny Bednarek („Bajka o odwadze”) okazuje się być zupełnie kimś innym (nie spoilerujemy!), z uśmiechem na ustach rozbrajając na typowe dla okresu przedszkolnego lęki i obawy. Poczytna pisarka książek obyczajowych, Liliana Fabisińska w Bajce o kreatywności zabiera nas w zwykłe popołudnie spędzone na dywanie w domu, które dzięki sile naszej wyobraźni w każdej chwili może zamienić się w niezapomniane chwile wspólnej zabawy.

Bolek i Lolek – bajka, która rozwija

W tych trzech krótkich opowiadaniach znajdziecie to, za co kochamy książki od najmłodszych lat naszego życia. Przykładem samodzielności może być bowiem na pozór nieustraszone przedzieranie się przez tunele wydrążone przez kreta w ogródku zwariowanej sąsiadki. Dużo częściej staje się nim w prawdziwym życiu sprawne poranne ubieranie się czy mycie zębów. Bywa, że uczymy się odwagi w konfrontacji ze strasznym piratem, który wziął we władanie domek na drzewie, ale mając 3 czy 4 lata na karku odwagą jest też dla nas pójście do przedszkola. A swoją pomysłowość kształtujemy właśnie w tych długich chwilach, kiedy wydaje nam się, że nic ciekawego już dzisiaj nie doświadczymy.

Każda z książeczek z serii „Rosnę z Bolkiem i Lolkiem” jest zaproszeniem do takiej rozmowy. I do budowania bliskości dzięki wspólnemu czytaniu!

Zainteresował cię temat? Sprawdź nasze inne artykuły:

Bolek i Lolek – ponadczasowa klasyka bajek

Dawno minął już świat, w którym bawiliśmy się w Indian w ogrodzie u babci, a później oglądaliśmy w telewizyjnej wieczorynce szalony pościg Bolka i Lolka. Są jednak tacy bohaterowie dziecięcej wyobraźni, którzy zdają się w ogóle nie starzeć – i jeżeli ktoś rośnie, to tylko Ci, którzy przyglądają i przysłuchują się ich perypetiom. Należą do nich zdecydowanie Bolek i Lolek.

60 lat po tym, jak Władysław Nehrebecki wprowadził tę dwójkę sympatycznych chłopaków w kanon polskiej popkultury XX wieku, Bolek, Lolek i Tosia otwierają nam nową przestrzeń do międzypokoleniowej komunikacji. I uczą rozumieć lepiej emocje nasze dzieci!